Το αυτο-σαμποτάζ αναφέρεται στις συμπεριφορές μας αυτές, που μας εμποδίζουν να αξιοποιήσουμε πλήρως τις δυνατότητές μας. Μπορεί να ενδίδουμε σε συμπεριφορές που έχουν ψυχικές, συναισθηματικές ή σωματικές συνέπειες και μας εμποδίζουν να επιτύχουμε τους στόχους μας.
Δεν συνειδητοποιούμε πάντα ότι μερικές φορές είμαστε οι χειρότεροι εχθροί του εαυτού μας. Η εσωτερική μας φωνή μπορεί να είναι πολύ επικριτική, λέγοντάς μας ότι δεν μπορούμε ή δεν πρέπει να κάνουμε κάτι γιατί θα αποτύχουμε.
Η αμφιβολία έχει σκοτώσει περισσότερα όνειρα από ότι ο φόβος.
Έχεις περισσότερη δύναμη από όσο νομίζεις για να δημιουργήσεις θετικές αλλαγές και να ξεπεράσεις καταστροφικά πρότυπα συμπεριφοράς. Οποιαδήποτε αρνητική συνήθεια μπορεί να αντικατασταθεί με επίγνωση και προσπάθειες προς τη σωστή κατεύθυνση.
Ποιες είναι οι αιτίες του αυτο-σαμποτάζ;
- Φόβος αποτυχίας – Θέτουμε στόχους αλλά όταν πρόκειται για δράση, αποφεύγουμε συνειδητά ή υποσυνείδητα τη δουλειά που πρέπει να γίνει, γιατί φοβόμαστε την πιθανή αποτυχία.
- Χαμηλή αυτοεκτίμηση – Μπορεί να μας λείπει η αυτοεκτίμηση και υποσυνείδητα πιστεύουμε ότι δεν αξίζουμε να πετύχουμε αυτό που θέλουμε ή να μας σέβονται και να μας φέρονται καλά, ακόμη και ο ίδιος μας ο εαυτός.
- Μη ευθυγραμμισμένες αξίες – Μπορεί να βρεθούμε να κάνουμε πράγματα που θεωρούνται καλά, χρήσιμα, «απαραίτητα», αλλά πιθανώς να υποκινούνται από κοινωνικές ή οικογενειακές πιέσεις. Αυτά τα πράγματα μπορεί να μην αντιπροσωπεύουν πλήρως τις αληθινές μας αξίες, τα όνειρα και τις φιλοδοξίες μας.
- Κακές συνήθειες – Μπορεί να ξέρουμε τί θέλουμε να πετύχουμε, ωστόσο οι τρέχουσες συμπεριφορές και οι κακές μας συνήθειες μας κρατούν κολλημένους σε έναν φαύλο κύκλο αδράνειας και αποθάρρυνσης.
Πώς εμφανίζεται το αυτο-σαμποτάζ;
- Τελειομανία – Αν και μπορεί να φαίνεται ως μια καλή στρατηγική για τα βέλτιστα αποτελέσματα, η τελειομανία εμποδίζει την επιτυχία. Πολλοί άνθρωποι επιλέγουν να περιμένουν, μέχρι να είναι 100% έτοιμοι, ικανοί και επιτυχημένοι πριν προχωρήσουν σε μία δράση. Η τελειομανία προκαλεί καθυστερήσεις και πισωγυρίσματα και έχει αρνητικό αντίκτυπο στην ετοιμότητα, την κινητοποίηση και την αυτοπεποίθησή μας.
- Κακή υγεία – Συνεχίζεις να δίνεις προτεραιότητα στους άλλους, αντί για τον εαυτό σου; Είσαι διαρκώς κουρασμένος/η, αγχωμένος/η και μπερδεμένος/η; Πιθανότατα δεν επενδύεις πολύ χρόνο στην αυτοφροντίδα σου. Η ψυχική, πνευματική και σωματική υγεία και ευεξία είναι κρίσιμοι παράγοντες για τα ενεργειακά μας αποθέματα, τη συγκέντρωση και την ετοιμότητά μας για δράση.
- Κριτική – Εάν κατηγορείς άλλους ανθρώπους και εξωτερικά γεγονότα για τη δική σου αποτυχία και θεωρείς άλλους ανθρώπους υπεύθυνους για τις πράξεις και τα αποτελέσματα που εσύ φέρνεις, τότε βάζεις τον εαυτό σου σε έναν παθητικό ρόλο, πιστεύοντας ότι όλα είναι εκτός του ελέγχου σου. Αν το σκεφτείς καλύτερα, θα δεις ότι αυτό δεν ισχύει και πα΄ντα έχουμε την επιλογή να κάνουμε τις αλλαγές που θέλουμε.
- Αυτοκριτική – Αυτή εκδηλώνεται με αρνητικό μονόλογο, συνεχείς αυτοκατηγορίες για τα πάντα και εστίαση σε λάθη και αποτυχίες του παρελθόντος, χωρίς να αναγνωρίζεται καμία επιτυχία και τίποτα θετικό.
- Αναβλητικότητα – Αυτή συνδέεται επίσης με τον φόβο της αποτυχίας, αλλά και με τον φόβο της επιτυχίας! Είναι ένα σημάδι ότι μπορεί να θέλεις να μην απογοητεύσεις τους άλλους ή ότι δεν αποδέχεσαι το «κόστος» αυτού που πρέπει να γίνει.
Πώς ξεπερνάμε το αυτο-σαμποτάζ;
- Προσδιόρισε το πρόβλημα – Είναι σημαντικό πρώτα να αξιολογήσεις την κατάστασή σου, να παρατηρήσεις τις σκέψεις, τα συναισθήματα και τις πράξεις σου χωρίς κριτική. Ο εντοπισμός αυτών των αρνητικών μοτίβων μπορεί να είναι δύσκολος και μπορεί να επωφεληθείς από τη συνεργασία με έναν Coach.
- Βρες το ‘γιατί’ σου – Σκέψου γιατί θέλεις να ξεπεράσεις το αυτοσαμποτάζ; Ποιος είναι ο απώτερος σκοπός σου; Τί θα κερδίσεις αν το κάνεις; Πώς αυτό θα αλλάξει τη ζωή σου; Μόλις έχεις τις απαντήσεις, θέσε στόχους για την προσωπική και επαγγελματική σου εξέλιξη.
- Φτιάξε ένα πλάνο – Μόλις θέσεις τον στόχο σου, προετοιμάσου για το μονοπάτι που πρέπει να ακολουθήσεις. Σχεδίασε μικρά βήματα κάθε μέρα. Η ανάληψη δράσης θα σε ανταμείψει με αυτοπεποίθηση, ενδυνάμωση και κίνητρο για να προχωρήσεις.
- Ξεπέρασε τις περιοριστικές σου πεποιθήσεις – Αφού εντοπίσεις το πρόβλημα, είναι απαραίτητο να διακόψεις τον αυτόματο πιλότο που τρέχει. Δίνοντας μεγάλη προσοχή στις σκέψεις και τα μοτίβα, μπορείς να αρχίσεις να αμφισβητείς και να διαψεύδεις το πώς διαμορφώθηκαν αυτές οι πεποιθήσεις και το αν πραγματικά σε εξυπηρετούν. Στη συνέχεια, αναπλαισιώνοντας τις σκέψεις σου, αλλάζοντας το νόημα που τους αποδίδεις και αντικαθιστώντας τις με πιο ενδυναμωτικές, θετικές και χρήσιμες σκέψεις, θα αρχίσεις να παρατηρείς τη μεταμόρφωση στο σύστημα πεποιθήσεών σου. Αυτό μπορεί να πάρει χρόνο και πιθανότατα να χρειαστείς τη βοήθεια ενός ειδικού.
- Αυτοσυμπόνια – Θυμήσου να εξασκηθείς στην αυτοσυμπόνια και να μην σπαταλάς τον χρόνο και την ενέργειά σου με αυτοκριτική. Με αυτοσυμπόνια, μπορείς να αποδεχτείς τις προηγούμενες επιλογές σου, τα λάθη και τα διδάγματα που πήρες και να προχωρήσεις μπροστά.
Το να ξεπεράσεις το αυτο-σαμποτάζ μπορεί να είναι δύσκολο, αλλά με τη βοήθεια ενός επαγγελματία Coach, μπορείς να αποκτήσεις τα εργαλεία και τις στρατηγικές που χρειάζεσαι για να απαλλαγείς από τις καταστροφικές σου συνήθειες. Θα δεις τον εαυτό σου πιο έτοιμο να αναλάβει δράση προς την προσωπική σου ανάπτυξη, την καριέρα, τις σχέσεις και την συνολική σου ευημερία, βρίσκοντας ανανεωμένη αυτοπεποίθηση και εμπιστοσύνη στις ικανότητές σου.