Οι Managers, team leaders και γενικά τα στελέχη της μεσαίας διοίκησης, αποτελούν τον κρίσιμο συνδετικό κρίκο ανάμεσα στην ανώτερη διοίκηση και τους εργαζομένους της πρώτης γραμμής. Ο ρόλος τους είναι καθοριστικός, όχι μόνο για την υλοποίηση στρατηγικής και τη διασφάλιση της λειτουργικής αποτελεσματικότητας, αλλά και για τη φροντίδα της ψυχικής υγείας και της ευημερίας των ομάδων τους.
Ωστόσο, αυτό που συχνά παραβλέπεται είναι η τεράστια πίεση και οι μοναδικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι ίδιοι οι μάνατζερς, οι οποίες μπορεί να επηρεάσουν σημαντικά τη δική τους ψυχική υγεία.
Μεσαία στελέχη: Οι “φύλακες” της ψυχικής ευημερίας των ομάδων
Σε μεγάλο βαθμό, τα μεσαία στελέχη είναι υπεύθυνα για τη ψυχολογική ασφάλεια και την ψυχική υγεία των ανθρώπων τους. Είναι αυτοί που θέτουν τον τόνο της κουλτούρας της ομάδας, προσφέρουν στήριξη σε περιόδους πίεσης και αποτελούν την πρώτη γραμμή ανταπόκρισης όταν κάποιος εργαζόμενος βιώνει δυσκολίες ή εξουθένωση.
Η ικανότητά τους να αναγνωρίζουν σημάδια στρες, να δείχνουν ενσυναίσθηση και να καλλιεργούν ένα κλίμα εμπιστοσύνης είναι κρίσιμη για τη διατήρηση της δέσμευσης και της απόδοσης μέσα στην ομάδα.
Η πίεση που συχνά παραβλέπεται
Ενώ από τα μεσαία στελέχη αναμένεται να στηρίζουν τις ομάδες τους, τα ίδια λειτουργούν υπό σημαντικό στρες. Βρίσκονται ανάμεσα στη διοίκηση και στους εργαζομένους, μεταφράζοντας στρατηγικές κατευθύνσεις σε εφαρμόσιμες ενέργειες, ενώ ταυτόχρονα προσπαθούν να καλύψουν ανάγκες και ανησυχίες της ομάδας τους.
Αυτός ο “ενδιάμεσος” ρόλος σημαίνει ότι απορροφούν πιέσεις και από τις δύο πλευρές, προσπαθώντας να ισορροπήσουν ανάμεσα στις προσδοκίες της ανώτερης διοίκησης και στην πραγματικότητα που βιώνουν οι εργαζόμενοι.
Η συνεχής αυτή προσπάθεια ισορροπίας σε ένα λεπτό σκοινί οδηγεί συχνά σε συναισθηματική εξάντληση, αυξημένο άγχος και με τον χρόνο, σε επιδείνωση της δικής τους ψυχικής υγείας.
Γιατί η ψυχική υγεία των μεσαίων στελεχών είναι κρίσιμη
Η ψυχική ευημερία των μεσαίων στελεχών δεν είναι απλώς προσωπικό ζήτημα, αποτελεί ζήτημα οργανωσιακής υγείας. Όταν ένα μεσαίο στέλεχος είναι εξαντλημένο ή δεν λαμβάνει την απαραίτητη υποστήριξη, οι αρνητικές συνέπειες μεταφέρονται σε ολόκληρη την ομάδα. Η χρόνια πίεση, η έλλειψη αναγνώρισης και οι περιορισμένοι πόροι φθείρουν την ανθεκτικότητά τους, μειώνοντας την ικανότητά τους να υποστηρίζουν αποτελεσματικά τους άλλους.
Γιατί και πώς οι οργανισμοί πρέπει να δώσουν προτεραιότητα στην ευημερία των μεσαίων στελεχών
Είναι ζωτικής σημασίας οι οργανισμοί να αναγνωρίσουν ότι η στήριξη της ψυχικής υγείας των μεσαίων στελεχών είναι στρατηγική προτεραιότητα. Μερικές στοχευμένες ενέργειες περιλαμβάνουν:
- Στοχευμένη εκπαίδευση: Τακτικά προγράμματα ευαισθητοποίησης για την ψυχική υγεία και ενίσχυσης της ανθεκτικότητας μπορούν να βελτιώσουν σημαντικά την ικανότητα των μάνατζερς να υποστηρίζουν και τις ομάδες τους και τον εαυτό τους.
- Προληπτικά μέτρα: Τα τμήματα HR και ηγεσίας μπορούν να αξιοποιήσουν εργαλεία ανάλυσης δεδομένων για να εντοπίζουν έγκαιρα σημάδια εξουθένωσης και στρες, ώστε να παρέμβουν προληπτικά.
- Ψυχοκοινωνική ασφάλεια: Καλλιέργεια κουλτούρας εμπιστοσύνης και διαφάνειας, όπου τα στελέχη νιώθουν άνετα να συζητούν θέματα ψυχικής υγείας χωρίς φόβο στιγματισμού.
- Ευέλικτη υποστήριξη: Πρόσβαση σε προγράμματα υποστήριξης εργαζομένων (EAP), συμβουλευτική, executive coaching ή ευέλικτες ρυθμίσεις εργασίας.
- Αναγνώριση και εκτίμηση: Τακτική αναγνώριση της προσπάθειας και των προκλήσεων που αντιμετωπίζουν τα μεσαία στελέχη. Η εκτίμηση ενισχύει την ψυχολογική τους ανθεκτικότητα και το αίσθημα σκοπού.
- Πρακτική ενσωμάτωση ευεξίας: Οι πρωτοβουλίες ευεξίας πρέπει να είναι προσιτές και ρεαλιστικές για τα μεσαία στελέχη — π.χ. ενσωμάτωση μικρών “wellness moments” μέσα στο ωράριο ή check-ins ευεξίας στις συναντήσεις.
Τί μπορούν να κάνουν τα ίδια τα στελέχη
Φυσικά, η οργανωσιακή υποστήριξη είναι απαραίτητη.
Όμως, για μια ολιστική προσέγγιση, χρειάζεται και προσωπική πρωτοβουλία από τα ίδια τα στελέχη:
- Εστίαση σε ό,τι μπορείς να ελέγξεις: Θέσε σαφείς προτεραιότητες και μάθε να λες «όχι» σε καθήκοντα που ξεπερνούν τις δυνατότητές σου. Επικεντρώσου σε όσα βρίσκονται εντός του ρόλου και του κύκλου επιρροής σου. Στο coaching παρατηρώ συχνά μάνατζερς που προσπαθούν να λύσουν οργανωσιακά προβλήματα ή να αλλάξουν συμπεριφορές άλλων — πράγματα που δεν ελέγχουν. Θυμήσου: δεν είναι δική σου ευθύνη.
- Φρόντισε το σώμα σου: Ύπνος, φυσική δραστηριότητα και σωστή διατροφή είναι οι βάσεις της ανθεκτικότητας.
- Φρόντισε το μυαλό σου: Ενσωμάτωσε πρακτικές όπως mindfulness, journaling ή χόμπι που σε βοηθούν να χαλαρώσεις και να καθαρίσεις το νου σου.
- Αναζήτησε στήριξη: Business coaching, θεραπεία ή peer support groups μπορούν να προσφέρουν οπτική και ενδυνάμωση.
- Διεκδίκησε πόρους: Μίλα ανοιχτά για τις ανάγκες σου και ζήτα εργαλεία που διευκολύνουν βιώσιμη απόδοση.
- Γίνε παράδειγμα: Δείξε στην πράξη τη σημασία της αυτοφροντίδας και των ορίων — κάνε διαλείμματα, πάρε άδεια, μίλα ανοιχτά για θέματα ψυχικής υγείας. Με αυτόν τον τρόπο, περνάς το μήνυμα ότι η ευημερία είναι προτεραιότητα για όλους.
Διπλή προσέγγιση για βιώσιμη ανθεκτικότητα
Η προστασία της ψυχικής υγείας των μεσαίων στελεχών απαιτεί διπλή προσέγγιση: από τη μία, τα ίδια τα στελέχη χρειάζεται να φροντίζουν ενεργά τον εαυτό τους, και από την άλλη, οι οργανισμοί οφείλουν να παρέχουν τους απαραίτητους πόρους, εκπαίδευση και υποστηρικτική κουλτούρα.
Επενδύοντας τόσο σε ατομικές όσο και σε συστημικές λύσεις, οι εταιρείες μπορούν να διασφαλίσουν ότι αυτό το κρίσιμο στρώμα ηγεσίας παραμένει ανθεκτικό, αποτελεσματικό και ψυχικά υγιές — κάτι που ωφελεί ολόκληρο τον οργανισμό, στο παρόν και στο μέλλον.